پرورش ميگو | آموزش پرورش ميگو

پرورش ميگو در ايران
در آبهاي خليج فارس و درياي عمان 18 گونه ميگو شناسايي شده است. مهمترين گونه اقتصادي از نظر صيد و صيادي ، ميگوي ببري سبز (Penaeus semisulcatus) مي باشد كه در بيشتر زيستگاه هاي خليج فارس و درياي عمان يافت مي شود اما بيشترين پراكنش و صيد آن در آبهاي ساحلي استان بوشهر مي باشد. ميگوي موزي (Penaeus merguensis) كه از نظر تجاري در رده دوم قرار دارد، بيشتر در آبهاي استان هرمزگان صيد مي گردد. ساير گونه ها مثل ميگوي سفيد هندي (Fenneropenaeus indicus) و ميگوي ببري سياه (Penaeus monodon) علي رغم داشتن جثه درشت، بدليل فراواني اندك و محدوديت زيستگاه، مورد بهره برداري اقتصادي قرار نمي گيرند. سه گونه ميگوي خنجري (Penaeus stylifer)، سفيد  (Metapenaeus affinis ) و ميگوي ريز سفيد در سرتاسر خليج فارس و درياي عمان پراكنش داشته اما ارزش صادراتي ندارند. بهره برداري از اين سه گونه بيشتر براي مصرف در بازارهاي محلي و منطقه اي صورت مي گيرد.

مقدمه  : آبزي پروري به اندازه فرهنگ بشريت عمر دارد. و قرن هاست كه پروش ماهي در حال انجام است . پرورش ماهي در ايران نيز داري قدمت  قابل توجهي  است .

ليكن از عمر فعاليت پرورش ميگو سال هاي چنداني نمي گذرد. آبزي پروري در تغذيه  انسان وايجاد اشتغال در جوامع توسعه يافته داراي اهميت است . ودر جوامع كمتر توسعه يافته نيز در جهت بهبود تغذيه يك ضرورت محسوب مي شود . در كشور ما امكان مقابله مصرف  گوشت آبزيان با ساير گوشت ها خيلي كمتر از سرانه مصرف جهاني است . و اين فرهنگ شايد به اجداد ما برگردد. زمانيكه  امكانات حمل ونقل و نگهداري  سريع به شيوه امروزي  اصلا  وجودنداشت . بنابراين در آن زما ن  آبزي بصورت تازه قابل عرضه در مناطق دور از ساحل و منابع آبي نبود. و عمده مصرف كنندگان آن تنها ساحل نشينان بودند . و اين يك امر طبيعي است كه ساكنان دور ازاين  نواحي از گوشت جانوران خشكزي و دردسترس استفاده نمايند. و ساحل نشينان نيز به اصطلاح ماهي خور شوند. ولي امروزه به مدد امكانات و فراهم شدن شرايط لازم براي پرورش آبزيان در تمامي نقاط كشور گوشت آبزيان براحتي قابل عرضه به بازار است .

برنامه ريزي برداشت ميگو

برداشت ميگو در زمان درست وسايز مناسب در اقتصادي كردن توليد ميگو بسيار مهم واساسي مي باشد. تهيه جدول سايزهاي  مناسب ميگو براي فروش مي تواند در برنامه ريزي براي برداشت كمك زيادي نمايد. بنابراين دقت در رسيدن به سايزهاي اقتصادي در گونه هاي مختلف ميگو از افزايش F.C.R وبه دنبال آن افزايش هزينه توليد كمك زيادي مي كند.در ايران اغلب شرايط آب وهوايي نقش مهمي در برداشت دارد.در آذر ماه دماي آب به پايين تر از دماي اپتيمم رشد مي رسد كه براي پرورش ميگو مناسب نيست .در طول اين دوره ميگو خوب رشد نكرده و احتمال افزايش پوست اندازي در صورتي كه دما به 11 درجه سانتي گراد ويا كمتر برسد، وجود دارد.  بنابراين بهتر است قبل از رسيدن به اين دوره سرما برداشت تمام شود. ترتيب برداشت استخرها بر اساس مقدار بيومس ،سايز ميگو وكيفيت آب استخر مشخص مي شود.

چالش هاي پرورش ميگو

چالش هاي زيادي در پرورش ميگو وجود دارد. صنعت پرورش ميگو  شامل يك مجموعه به هم پيوسته مي باشد. اين صنعت داراي زنجيره هايي مثل كارگاه تكثير ،مزرعه عمل آوري و بازرگاني وغيره است. عوامل مورد نياز پرورش ميگو عبارتند از:

در  شماره ژانويه/فوريه نشريه Global Aquaculture Advocate موضوع وضعيت توليد كشورهاي مطرح توليد كننده ميگو پرورشي مورد توجه قرار گرفته است.نمودارها و ارائه اطلاعات در اين مقاله ،تلفيقي است از آمارهاي رسمي(كه توسط دولتها منتشر مي شود) و آمارهاي غير رسمي كه GAA در نشست ها و سمينارهاي جهاني و منطقه اي از طريق اعضاء و همكاران خود به دست مي آورد.گروه دوم اطلاعات(آمارهاي غير رسمي)بطور معمول بيشتر خاص سالهائي است كه آمارهاي دولتي هنوز منتشر نشده ويا با لحاظ نمودن برخي ملاحظات انتشار يافته است.
در اين مقاله ابتدا وضعيت توليد بين سالهاي 2005 تا 2011 و پس از آن پيش بيني توليد در سالهاي 2012 و 2013 طي نمودارهاي ذيل در خصوص آسيا و آمريكا ارائه شده است:

 موقعيت  پرورش ميگو در هرمزگان

استان هرمزگان يكي از مناطق آب و هوايي مرطوب و داغ كشور مي‌باشد كه پرورش ميگو در اين موقعيت، شغل سختي است.
به هر حال مجاورت اين استان با خليج‌فارس و نوار ساحلي گسترده‌اي كه از بوشهر در غرب شروع و تا سيستان و بلوچستان در شرق، منطقه مناسبي براي فعاليت پرورش ميگو در اين منطقه فراهم نموده است.شرايط اقليمي استان هرمزگان بويژه در سايت تياب به گونه اي است كه  هوا از ارديبهشت تا پايان مرداد خيلي گرم مي‌شود. بيشترين درجه حرارت آب به بالاتر از 36درجه سانتيگراد و دماي هوا به بيش از 48 درجه سانتيگراد مي‌رسد. و نقطه اوج دما تا شهريور است و از آن به بعد كم مي‌شود. به هر‌حال از مرداد تا شهريور آب و هوا خيلي مرطوب است. در شب مطلقاً باد نمي‌آيد. تحت چنين شرايطي اغلب استخرها به دليل داشتن بيوماس بالا با كمبود اكسيژن در شب و استرس ميگو مواجه مي‌شوند. بعضي وقتها اگر اكسيژن محلول خيلي پائين بيايد در صبح زود سبب مرگ و مير ميگو مي‌گردد. در نتيجه درجه حرارت بالا، شوري زياد و اكسيژن محلول كم در استخرها رشد ميگو كند ميشود در مقايسه با رشد استاندارد ميگو ، با تعويض آب خوب و غذاي استاندارد ميزان متوسط رشد روزانه ميگو 7/0 تا 2 گرم در استخرهاي مختلف و در مزارع مختلف بر طبق كيفيت غذاي استفاده شده، زير ساخت و مديريت مزرعه متفاوت بود.

تاريخچه:

اين بخش از سال 1380با ادغام بخش هاي بيولوژي، ارزيابي ذخاير و تكنولوژي صيد ايجاد شد.

اهداف نهايي:

1- توسعه پايدار صيد و حفظ ذخاير آبزيان

2- تعيين ميزان برداشت بهينه از ذخاير آبزيان

اهداف كوتاه و ميان مدت:

1- تهيه اطلاعات لازم جهت اعمال مديريت بهينه بر ذخاير آبزيان

2- تعيين شاخصهاي فراواني آبزيان

3- تعيين زمانهاي بهينه گشايش و خاتمه صيد آبزيان بويژه ( ميگو و ماهي مركب )

4- تعيين راهكارهاي حفاظت از ذخيره

5- تعيين فصول تخمريزي برخي ماهيان اقتصادي

6- استاندارد نمودن ادوات و ابزار صيد