راه اندازي مزرعه پرورش ميگو اگر قصد داريد يك مزرعه پرورش ميگو راه‌اندازي كنيد، بايد توجه داشته باشيدكه نخستين مسئله شما زمين مناسب براي پرورش ميگو است. پرورش ميگو در ايران از سال ۱۳۷۲ آغاز شد و بيشتر در مناطق ساحلي جنوب كشور انجام مي‌شود، اما اخيرا در منطقه گميشان استان گلستان هم اقداماتي در خصوص پرورش ميگو صورت گرفته است.
در سال‌هاي اخير تا حد زيادي ميگو در رژيم غذايي خانواده‌ها جاي خود را باز كرده است و با توجه به قابليت‌ها و پتانسيل‌هايي كه در كشور وجود دارد، پرورش ميگو از لحاظ اقتصادي هم توجيه‌پذير بوده و به‌عنوان يك فرصت سرمايه‌گذاري قابل طرح است.
با توجه به اينكه در ايران پرورش ميگو در مناطق خاصي صورت مي‌گيرد كه عموما دور از شهر بوده و واجد يك سري امكانات زيربنايي از قبيل جاده دسترسي، كانال‌هاي آبرساني براي ورودي آب به مزارع و زه‌كش‌ها جهت خروجي آب از مزارع و برق‌رساني است، معمولا اداره شيلات كشور اين اقدامات را انجام مي‌دهد و در حال حاضر سايت‌هاي پرورش ميگو به‌صورت آماده و با امكانات زيربنايي كه شيلات در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد در كشور وجود دارد.
۸۰ تا ۹۰ درصد سايت‌هاي موجود اين امكانات را دارد. در حال حاضر حدود ۱۸۰هزار هكتار زمين در كشور مستعد پرورش ميگو است كه از اين مقدار حدود۱۵۰هزارهكتار آن مشخص و جانمايي شده و به‌صورت سايت‌هاي مشخص در آمده است. از اين ميان حدود ۲۵هزار هكتار مطالعاتش به اتمام رسيده يا در حال اتمام است.از اين همه قابليت‌هاي بالقوه تنها ۱۲هزار هكتار ساخته شده و استخرهايش آماده بهره‌برداري است. براي شروع سرمايه‌گذاري هم مي‌توانيد از زمين‌هاي ۲۰ هكتاري كه اداره شيلات در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد استفاده كنيد و هم مي‌توانيد زمين را خودتان مهيا كنيد، اما بايد توجه داشته باشيد كه حداقل‌هاي لازم براي پرورش ميگو را داشته باشيد. نكته ديگر اينكه كساني كه تقاضاي زمين‌هاي بيشتر و بزرگ‌تر را در قالب مزارع ۱۰۰ هكتاري دارند بايد خودشان امكانات زيربنايي را فراهم سازند كه توجيه اقتصادي هم دارد، ولي در اكثر موارد زمين‌ها از طريق شيلات واگذار مي‌شود و با معرفي به سازمان امور اراضي، زمين تحت اجاره شما در مي‌آيد و پس از بهره‌برداري در قبال دريافت مبلغي پول سند قطعي به‌نام شما صادر مي‌شود. براي احداث يك مزرعه ۲۰هكتاري شما حداقل به ۷۰۰ميليون سرمايه ثابت نياز داريد. البته مزارعي هم هستند كه مي‌توانيد با ۴۰۰ تا ۵۰۰ميليون خريداري كنيد كه در اين صورت ۲۵۰ميليون تومان وام بانكي هم به شما تعلق مي‌گيرد، البته چون اخيرا فرآيند گرفتن وام‌هاي بانكي دشوار شده متقاضي اين گونه مزارع هم به نسبت زياد شده است. در غير اين صورت احياي زمين، عمليات خاك‌برداري و ساخت استخرها كه معمولا در ابعاد ۱۰۰×۱۰۰ متر (يك هكتاري) است حدود ۲۸۰ميليون تومان براي شما آب مي‌خورد كه از اين مبلغ ۱۱۰ميليون براي عمليات خاكي، ساخت كانال‌ها و ايستگاه پمپاژ و ۱۷۰ميليون براي استخرسازي اختصاص مي‌يابد. براي انجام عمليات سازه‌اي ۲۴۰ميليون بايد هزينه كنيد كه شامل عمليات ساخت‌و‌ساز، انبار، ساختمان اداري، دريچه‌هاي ورودي و خروجي و غيره است. به گزارش دريك، حدود ۱۵۰ميليون هم بايد براي هزينه تاسيسات، پمپ‌ها، پست برق، كابل كشي داخل مزرعه، دستگاه هواده، دستگاه غذاده و ساير ماشين آلات و تجهيزات داخلي مزرعه كنار بگذاريد. در نهايت مبلغي هم به‌عنوان سرمايه در گردش براي انجام هزينه‌هاي جاري بايد در نظر بگيريد كه مي‌تواند حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ميليون تومان باشد. فرآيند توليد و سود احتمالي پس از انجام عمليات اجرايي براي شروع بهره‌برداري بايد بچه ميگوها را از كارگاه‌هاي تكثير ميگو كه معمولا در نزديكي مزارع قرار دارند، خريداري كنيد. براي يك مزرعه ۲۰ هكتاري ۵/۳ميليون بچه ميگو نياز است كه با توجه به قيمت فعلي بازار (هر بچه ميگو ۱۴ تومان) جمعا ۵۰ميليون برايتان هزينه در بر خواهد داشت. در طول دوره ۵۵ تن غذا مورد نياز است كه با توجه به قيمت فعلي بازار (هر كيلو ۴هزار تومان) تا ۲۲۰ميليون تومان از سرمايه در گردش شما به تامين غذا اختصاص مي‌يابد كه مي‌توانيد در طول دوره خريداري يا به‌صورت يكجا در ابتداي دوره اين حجم غذا را انبار كنيد كه در نهايت در طي يك دوره چهارماهه پرورش ميگو ۱۰درصد اين غذا در ماه اول، ۲۵درصد در ماه دوم، ۳۰درصد در ماه سوم و ۳۵درصد درماه چهارم به مصرف خواهد رسيد. با توجه به يك ماه دوره آماده‌سازي و يك ماه دوره استراحت و فروش، در نهايت طول دوره به شش‌ماه زمان نياز دارد. در مورد نيروي كار هم به چهار كارگر نياز داريد كه سرجمع حدود ۸۰ميليون از سرمايه جاري شما براي تامين حقوق و مزاياي آنان اختصاص مي‌يابد، حدود ۲۰ميليون هم جهت هزينه‌هاي آب و برق و سوخت در طول دوره مورد نياز است. در نهايت از مزرعه ۲۰ هكتاري حدود ۴۰ تن برداشت خواهيد داشت كه تقريبا معادل ۲۵۰۰ كيلو در هر هكتار براي پرورش‌دهنده باتجربه است. با توجه به قيمت محصول در بازار در شرايط فعلي مي‌توانيد هر كيلو از آن را تا ۱۵هزار تومان به فروش برسانيد. در نهايت در طول يك دوره كل فروش شما از پرورش ميگو ۶۰۰ميليون تومان خواهد بود كه با توجه به ۴۰۰ميليون تومان هزينه تمام شده در نهايت ۲۰۰ميليون تومان سود ناخالص براي شما در بر خواهد داشت كه اگر از اين مبلغ هزينه‌هاي استهلاك و سود وام‌هاي ثابت و جاري و… را كسر كنيد در نهايت ۹۵ميليون تومان سود خالص برايتان باقي مي‌ماند. با يك حساب سرانگشتي متوجه مي‌شويم كه اين مبلغ چيزي معادل ۵/۱۲درصد است، بنابراين در يك دوره هفت‌ساله سرمايه شما بازگشت خواهد داشت.
شرايط بازار مزارع پرورش ميگو در حال حاضر در كشور به‌صورت مزارع ۲۰ هكتاري طراحي شده است كه ۱۶ هكتار استخر مفيد دارد. جالب است بدانيد كشورهاي اصلي پرورش‌دهنده ميگو مانند تايلند، ويتنام، چين و مكزيك از پتانسيل ايران در زمينه پرورش ميگو بهره‌مند نيستند. در شرايط مناسب ايران توان صادرات تا ۲ميليارد دلار ميگو را دارد كه اين رقم در سال گذشته ۵۰ ميليون دلار بوده و پيش‌بيني مي‌شود امسال به رقم ۶۵ ميليون دلار برسد. با توجه به اينكه اين توان توليدي و صادراتي در كشور وجود دارد با يك محاسبه پي مي‌بريم كه در اين بخش شرايط بسيار مناسبي وجود دارد. با توجه به ارقام موجود در حال حاضر ۳۰ميليون تن سطح پرورش ميگوي جهان است. اگر بخواهيم به افق ۲ ميليارد دلاري صادرات ميگو برسيم بايد ۳۰۰هزار تن ميگو توليد كنيم كه معادل ۱۰درصد از سهم توليد جهاني است. اين در حالي است كه ما در شرايط فعلي با حدود ۱۵هزار تن (توليد امسال) ۲۵/۰درصد از توليد جهان را در اختيار داريم. در بازار داخلي هم ۳۵ تا ۴۰ درصد ميگوي توليدي ايران مصرف مي‌شود اما يك استثنا هم وجود دارد كه در سال ۱۳۹۲ اين رقم به ۱۰درصد كاهش يافت و اين به‌دليل افزايش قيمت جهاني ميگو بوده است. قيمت جهاني ميگو در سال ۱۳۹۲ به‌دليل شيوع بيماري حدود ۲دلار افزايش يافت و باعث شد مصرف‌كننده ايراني با توجه به افزايش قيمت‌ها توان خريد ميگو را نداشته باشد، اما با اين وجود امروز فرهنگ مصرف ميگو به‌عنوان يك كالاي مغذي در كشور جا افتاده است.
فرصت‌ها و تهديدهاي بازار علي‌اكبر خدايي، دبيركل اتحاديه صادركنندگان آبزيان كشور درباره فرصت‌ها و تهديدهاي بازار مي‌گويد: آبزي پروري و به‌خصوص صنعت پرورش ميگو يك صنعت رو به رشد در دنيا محسوب مي‌شود و با توجه به پتانسيل قوي ايران در اين حوزه چه به لحاظ زمين و چه به لحاظ دسترسي به آب شور فرصت مناسبي براي ورود به بازار براي تازه‌واردها وجود دارد. وي در ادامه مي‌افزايد:«در حال حاضر سرانه مصرف ماهي و آبزيان در ايران حدود ۵/۹ كيلوگرم است كه با سرانه مصرف دنيا (۵/۱۹ كيلوگرم) فاصله بسياري دارد. با توجه به اين ارقام چه در بحث بازار داخلي و چه در بحث صادرات اين محصول قابليت‌هاي بالقوه‌اي در ايران هست. از سوي ديگر، با توجه به فرآيند ثابت صيد ميگو در دنيا حركت به سمت پرورش ميگو تنها راه تامين نيازهاي رو به رشد اين بازار است.» خدايي در ادامه درباره پرورش ميگو در ايران مي‌گويد:«با توجه به اينكه دانش فني مناسب و تجربه لازم در اين زمينه در ايران وجود دارد، بنابراين فرصت مناسبي براي ورود به عرصه پرورش ميگو در ايران فراهم شده است. البته از تهديدهاي بازار هم نبايد غافل شد كه مهم‌ترين آنها بيماري‌ها و شرايط بازار جهاني است كه مي‌تواند توليد اين محصول را تحت تاثير قرار دهد و سرمايه شما را به مخاطره بيندازد.»
توصيه فعالان بازار خدايي كه نخستين پرورش‌دهنده ميگو در ايران به حساب مي‌آيد و كار خود را از سال ۱۳۷۲ شروع كرده در نهايت مي‌گويد:«با توجه به اينكه نزديك‌ترين سايت‌هاي پرورش ميگو حدود ۲۰ تا ۲۵ كيلومتر با شهر فاصله دارد بنابراين كسي كه مي‌خواهد وارد اين فعاليت شود بايد توان كار در مناطق دوردست را داشته باشد و با توجه به اينكه پرورش ميگو در مناطق گرمسيري جنوب ايران انجام مي‌شود كار در مناطق گرم از الزامات اين شغل است.» وي خاطرنشان مي‌كند:«كساني كه مي‌خواهند وارد اين كسب‌وكار شوند با سرمايه لازم وارد كار شوند، از تجارب ديگران بهره بگيرند و اصول علمي و بهداشتي را رعايت كنند.پرورش ميگو در اين صورت است كه مي‌توانند در اين حوزه موفق عمل كنند. براي احداث يك مزرعه ۲۰ هكتاري حداقل به ۷۰۰ميليون سرمايه نياز داريد. البته مزارعي هم هستند كه مي‌توانيد با ۴۰۰ تا ۵۰۰ ميليون خريداري كنيد كه در اين صورت ۲۵۰ ميليون تومان وام بانكي هم به شما تعلق مي‌گيرد.