مقدمه
گونه‌هاي ميگوي آب شيرين جنس Macrobrachium در سراسر مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري جهان پراكنده‌اند. اين گونه‌ها در اغلب آبهاي شيرين داخلي شامل درياچه‌ها ، رودخانــه‌ها، باتلاقها ، نهرهاي آبياري ، كانالها و استخرها يافت مي‌شوند. اغلب گونه‌ها در مراحل نخستين چرخه زندگيشان به آب لب شور نياز دارند و بنا بر اين در آبهايي يافت مي‌شوند كه مستقيم يا غير مستقيم به دريا مي‌پيوندند، هر چند بعضي از آنها چرخه زندگيشان را در درياچه‌هاي داخلي آب شور يا آب شيرين كامل مي‌كنند. بعضي از گونه‌ها ، رودخانه‌هايي با آب شفاف را ترجيح مي‌دهند، در حالي كه بعضي ديگر در آبهاي بسيار گل آلود يافت مي‌شوند.
چرخه زندگي
براي رشد ، تمام ميگوهاي آب شيرين مانند ساير سخت پوستان بطور منظم اسكلت خارجي يا پوسته خود را مي‌اندازند. اين فرآيند به پوست اندازي موسوم است و با افزايش ناگهاني در اندازه و وزن همراه است. چهار شكل مشخص در چرخه زندگي ميگوي آب شيرين وجود دارد: تخم ، لارو ، پست لارو ، و بالغ. اين جانوران همه چيز خوارند و جيره غذايي آنها در نهايت شامل حشرات آبزي و لاروهايشان ، جلبكها ، دانه گياهان ، حبوبات ، بذر و گياهان ، ميوه‌ها ، نرم‌تنان ريز و سخت پوستان ، گوشت ماهي و پس مانده‌هاي ماهي و ساير جانوران است. به علاوه ممكن است همجنس خوار باشند.
عمليات پرورشي
مديريت استخر
گياهان امتداد ديواره‌هاي استخر ، فرسايش آنها را به حداقل مي‌رسانند و زير خط آب نيز غذا و زيستگاهي براي ميگوها فراهم مي‌كنند. به هر حال بايد توجه داشت كه رشد آنها نبايد چنان زياد شود كه با برداشت كردن تداخل بوجود آيد. از رشد گياهان ريشه‌دار آبزي و جلبكهاي كف‌زي نيز بايد با اعمال مديريتي جلوگيري كرد. استخرهاي تازه بايد آهك پاشي شوند. در عمل ، كاربرد استاندارد 1000Kg/ha سنگ آهك كشاورزي هر بار پس از تخليه استخر پرورش ميگوي آب شيرين توصيه مي‌شود. پس از آهك دهي استخرها بيش از ميگودار كردن آنها پر مي‌شوند.
كود دهي در كشت ميگوي آب شيرين به ندرت لازم مي‌شود. در هر حال استخرهاي ساخته شده در خاكهاي شني-رسي ممكن است نياز به كوددهي داشته باشند. اجرا كننده بايد در طي مدت پرورش ، مراقب خوب نگه داشتن استخرها باشد. براي جلوگيري از فرسايش ديواره‌ها ، كنترل گياهان ريشه‌دار آبزي ، تعمير و نگهداري تجهيزات خروجي و ورودي آب بويژه توريها بـايد مـراقـبت خـاصـي انجام گيرد. گياهان Elodea و Hydrilla بستر خوبي براي ميگوها مي‌سازند.
تصوير
ميگودار كردن
پست لاروها را مي‌توان بلافاصله پـس از پـر آب شـدن اسـتخرهـا در آنها ريخت . معمولا پست لاروهايي كه تنها 4 - 1 هفته سن دارند (پس از دگرديسي) براي ميگودار كردن استخرها بكار برده مي‌شوند كه تا زمان برداشت در آن باقي مي‌مانند. به محض ورود پست لاروها به كناره استخر بايد دقت شود كه در پي شناور كردن كيسه‌هاي انتقال در استخر به مدت 15 دقيقه قبل از خالي كردن آنها در آب به درجه حرارت استخر عادت داده شوند.
اختلاف PH استخر و كيسه انتقال نيز موجب مرگ و مير مي‌شود. ميزان ميگودار كردن استخر به اندازه بازاري مطلوب و مديريت استخر ، خصوصا روش برداشت ، بستگي دارد. در جاهايي كه اندازه مطلوب براي فروش حدود 70 گرم است و بسياري از استخرها به علت ذخيره آب فصلي دچار محدوديت فصلي در حدود 8 ماه هستند، پيشنهاد مي‌شود ميزان ميگو 5 پست لارو در متر مربع (5000/ha) باشد.
تغذيه
نوع تغذيه
كشت تجارتي موفق ميگوي آب شيرين به غذاي مكمل نياز دارد. نوع اين غذا بسيار متنوع است و مواد زير را دربر دارد: مواد خام جانوري يا گياهي ، مخلوطهاي غذايي تهيه شده در كنار استخر و غذاهاي تركيبي. در بعضي جاها نيز از برنـج و محـصولات فـرعـي بـرنـج به صـورت مـخلوط با غذاهاي ديگر استفاده مي‌شود.
مقدار تغذيه
تـوصـيه كلي براي مقدار تغذيه روزانه وجود ندارد زيرا اين مقدار بستگي به اندازه و تعداد ميگوها در استخر ، كيفيت آب و خاصيت غذا دارد. بهترين رهنمود براي مجريان استخر ، تغذيه تا حد تقاضا است. غذا بطور معمول در اطراف محيط استخر در محلهاي كم عمق كه منطقه خوبي براي تغذيه است پخش مي‌شود. در بعضي از مواقع غذا به منطقه تغذيه در چند متري كناره محدود مي‌گردد.
در هر دو مورد مجري استخر مي‌تواند ببيند چه مقدار غذا مصرف شده است. اگر هيچ غذايي در روز بعد باقي نماند، مقدار غذا بايد افزايش يابد. اگر مقدار زيادي غذا بماند، مقدار آن را بايد كاهش داد و يا حتي به مدت يك روز قطع كرد. مقدار اوليه غذاي پيشنهادي با استفاده از جيره خشك ، همچون غذاي تركيبي جوجه در يك استخر داراي 5 عدد در متر مربع بايد در حدود 6/25 Kg/ha در روز باشد.
برداشت
زمان برداشت بستگي به ميزان رشد و اندازه بازاري مطلوب و تا حدي تكنيك مديريت استخر دارد. اصولا در مديريت استخر ميگوي آب شيرين دو روش بسيار رايج وجود دارد. نخست ، تكنيك پرورش دسته‌اي كه امكان مي‌دهد جانوران تا اندازه بازاري متوسط يا تا هنگام تخليه استخر به دلايل ديگر (مثلا كمبود آب ، پايين بودن درجه حرارت) رشد كنند، و سپس تمام محصول برداشت مي‌شود.
تكنيك ديگر ، پرورش مداوم است به اين ترتيب كه معمولا يكبار در سال با تراكمي بسيار بيشتر از پرورش دسته‌اي به ميگودار كردن استخر مي‌پردازند و معمولا پس از 7 - 5 ماه بسته به ميزان رشد (درجه حرارت) و اندازه قابل فروش محلي ، جانوران با اندازه بازاري بوسيله پره در فواصل زماني منظم دست‌چين مي‌شوند. استخرها را معمولا به طور كامل هر ماه يكبار و يا نصف استخر را ماهي دو بار براي جلوگيري از گل آلودگي تمام استخر پره كشي مي‌كنند.
عمليات پس از برداشت
اغلب ميگوهاي آب شيرين ، در نزديكي محل پرورش در يخ يا زنده فروخته مي‌شوند. ميگوها را نيز مي‌توان در تانكهاي حمل هوادار به مشتريان عرضه كرد. ميگوهاي آب شيرين خصوصا در معرض صدمات آنزيمي پس از برداشت و مرگ هستند و بعضي پرورش دهندگان ميگوها را در آب يخ فرو مي‌كنند و آنها را در آب 65 درجه سانتيگراد به مدت 20 - 15 ثانيه نگه مي‌دارند تا سفيد شوند و سپس آنها را در يخ به فروشگاه حمل مي‌كنند.
بيماريها
بيماريها معمولا عامل ثانوي هستند و از نقص بهداشت تانك ، تعويض غير كافي آب ، كميت يا كيفيت غذا ، و اكسيژن محلول در شرايط بد ناشي مي‌شوند. تك سلوليها شايع‌ترين عامل بيماريهاي لارو مي‌باشند. عفونتهاي قارچي لاروها در مواردي مشاهده شده است اما غالبا در پي بهداشتي‌تر كردن غذا و كاهش تراكم لاروها رفع مي‌گردد. فورمالين 200 - 250 p.p.m روزانه به مدت 30 دقيقه ، عامل موثري براي درمان بيماريهاي ناشي از تك سلوليها و قارچهاست.
بيماري صدفي يا لكه‌هاي سياه كه بديهي‌ترين بيماريهاي پست لارو و ميگوهاي در اندازه بازاري هستند از تهاجم باكتريهاي تجزيه كننده كيتين ناشي مي‌شوند و در بعضي از مواقع با قارچها آلوده مي‌گردند. تاري يا سفيدي بافتهاي عضلاني كه غالبا به طرف دم صورت مي‌گيرد، احتمال دارد كه واكنشي در برابر استرس باشد.
صيادان
صيادي را اصولا ساير گونه‌هاي آبزي ، پرندگان ، مارها و انسان انجام مي‌دهند. استفاده از تورهاي با ارتفاع 60 سانتيمتر با چشمه‌هاي ريز در اطراف استخرها براي جلوگيري از ورود صيادان مشكل‌آفرين به استخرها مفيد است. مشكلات ناشي از هيدروزوآ بويژه به هنگام استفاده از منابع آب سطحي نمايان مي‌شود. استفاده از مواد شيميايي نيز براي مبارزه با هيدروزوآ بكار مي‌رود. عمده‌ترين صيادان مشكل آفرين مارها و گربه ماهي رودخانه‌اي هستند. خرچنگهاي گرد نيز مشكلاتي را بوجود مي‌آورند، بويژه از آن‌رو كه سوراخهايي در ديواره استخرها ايجاد مي‌كنند. البته مي‌توان آنها را با قرار دادن تله‌هايي در ديواره استخرها از بين برد.